Το ΕΠΑνΕΚ (ΕΣΠΑ 2014-2020) στήριξε έμπρακτα τα μουσεία της Ελλάδας, ενισχύοντας τον ρόλο τους ως ζωντανά κύτταρα πολιτισμού, γνώσης και βιωματικής εμπειρίας.
Μέσω των συγχρηματοδοτούμενων δράσεων του ΕΠΑνΕΚ, πραγματοποιήθηκε εκτεταμένη ψηφιακή αναβάθμιση των μουσειακών υποδομών, η οποία περιλάμβανε την υιοθέτηση σύγχρονων τεχνολογιών για τη βελτίωση της ψηφιακής εμπειρίας των επισκεπτών και την ψηφιακή καταγραφή των συλλογών. Παράλληλα, ενισχύθηκε σημαντικά η προσβασιμότητα, με την εφαρμογή λύσεων που εξασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες σε άτομα με αναπηρία. Επιπλέον, δόθηκε έμφαση στην τουριστική ανάδειξη των χώρων μέσω στοχευμένων προγραμμάτων προβολής και συνεργασιών, με στόχο την αύξηση της επισκεψιμότητας και την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς σε διεθνές επίπεδο.
.
.
📍 Μερικά ενδεικτικά παραδείγματα μουσείων που αναβαθμίστηκαν με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και μνημειακών συλλογών που οργανώθηκαν και ψηφιοποιήθηκαν με επιτυχία:
Αρχαιολογικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης
Π/Υ: 2.832.806 €
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης συμπεριέλαβε στην έκθεσή του ευρήματα από οικισμούς και νεκροταφεία της περιοχής, προσφέροντας στον επισκέπτη μια ολοκληρωμένη εικόνα της πολιτισμικής εξέλιξης της Θράκης ανά τους αιώνες. Στο πλαίσιο του έργου κατασκευάστηκε το νέο κτήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου διαμορφώθηκε ο περιβάλλον χώρος και η μόνιμη έκθεση, πραγματοποιήθηκε η συντήρηση των αρχαίων αντικειμένων καθώς και η οργάνωση του αποθηκευτικού χώρου.
.
Αρχαιολογικό Μουσείο Δήλου
Π/Υ: 2.300.265 €
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Δήλου είναι ένα από τα σημαντικότερα μουσεία της Ελλάδας, κυρίως λόγω της μοναδικής ιστορικής σημασίας του νησιού της Δήλου, ως ιερός τόπος των αρχαίων Ελλήνων και σημαντικό εμπορικό και θρησκευτικό κέντρο κατά την αρχαιότητα. Η καινοτομία και η πρωτοτυπία από την υλοποίηση του έργου συνίσταται στο ίδιο το αντικείμενο της παρέμβασης, που διαμορφώνει και βελτιώνει υποδομές εξυπηρέτησης του κοινού και συντηρεί και αναδεικνύει εμβληματικά μνημεία του αρχαιολογικού χώρου σε έναν νησιωτικό τόπο χωρίς σύγχρονους οικισμούς με δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης και με τεράστιες τεχνικές δυσκολίες εγκατάστασης σύνθετων εργοταξίων.
.
Μουσείο Μαστίχας Χίου με ψηφιακές εφαρμογές
Π/Υ: 691.348 €
Το Μουσείο Μαστίχας Χίου αποτελεί έναν σημαντικό χώρο ανάδειξης της παραγωγικής ιστορίας για την καλλιέργεια και την επεξεργασία της μαστίχας, την οποία εντάσσει στο πολιτιστικό τοπίο του νησιού της Χίου. Η παραδοσιακή μαστιχοκαλλιέργεια εγγράφεται από το 2014 στον Αντιπροσωπευτικό κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας της UNESCO, με ιδιαίτερη έμφαση στη διαχρονία και την αειφορία του χιώτικου αυτού προϊόντος.
https://www.piop.gr/diktuo-mouseion/mouseio-mastihas-hiou/
Μουσείο Αργυροτεχνίας Ιωαννίνων
Π/Υ: 354.204 €
Σκοπός του έργου είναι η διάσωση της γνώσης για την ηπειρώτικη αργυροτεχνία, η διάχυση στο ευρύ κοινό πληροφοριών σχετικά με την τεχνολογία της, καθώς και η σύνδεση αυτής της τεχνολογίας με τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της εποχής στην οποία αναπτύχθηκε και άκμασε.
https://www.piop.gr/diktuo-mouseion/mouseio-argurotehnias/
Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος
Π/Υ: 703.824 €
Η υλοποίηση του έργου συμπεριέλαβε την ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση συλλογών, τη δημιουργία συστήματος ευρετηρίασης, απόθεσης και διαχείρισης συλλογών και την υλοποίηση μίας VR διαδραστικής αφηγηματικής εμπειρίας βασισμένη σε γεγονότα, μαρτυρίες και εμπειρίες της Εβραϊκής κοινότητας των Ελλήνων κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου.
Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών
Π/Υ: 565.987 €
Πραγματοποιήθηκε η ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση των συλλογών του μουσείου, ενώ δημιουργήθηκε ένας ψηφιακός εκθεσιακός χώρος και ένα εργαλείο πολυκριτηριακής αναζήτησης περιεχομένου. Οι διαδραστικές εφαρμογές προσφέρουν μία νέα βιωματική προσέγγιση στην ερμηνεία των εκθεμάτων, ενθαρρύνοντας την επαναλαμβανόμενη επισκεψιμότητα, τόσο στον φυσικό όσο και στον διαδικτυακό χώρο του μουσείου. Το έργο απευθύνεται ιδιαίτερα στους μαθητές, ενσωματώνοντας τις σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες στην πολιτιστική τους εκπαίδευση.
Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά
Π/Υ: 342.346 €
Το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας Κώστα Κοτσανά αναδεικνύει τα εκθέματά του με την αξιοποίηση καινοτόμων ψηφιακών μέσων και τεχνολογιών επαυξημένης πραγματικότητας, ψηφιακής οπτικοποίησης και τρισδιάστατης αναπαράστασης του ψηφιακού υλικού. Οι μέθοδοι ψηφιοποίησης που ακολουθήθηκαν σε επιλεγμένα αντιπροσωπευτικά εκθέματα του μουσείου είναι η σφαιρική φωτογραφική απόδοση των εκθεμάτων και το 3D modeling. Η αξιοποίηση των παραγόμενων τρισδιάστατων ψηφιακών εκθεμάτων πραγματοποιήθηκε μέσω: α) διαδικτυακών εκθέσεων, β) εφαρμογής ψηφιακού ξεναγού, γ) τεχνολογιών επαυξημένης πραγματικότητας (Augmented Reality) και δ) εφαρμογής εικονικής υπερπτήσης.
Δημιουργία, ανάδειξη και αξιοποίηση Ψηφιακού Πολιτιστικού Αποθέματος Εθνικού Θεάτρου
Π/Υ: 597.928,00 €
Το έργο εμπλουτίζει τις υπάρχουσες ψηφιακές συλλογές προγραμμάτων, δημοσιευμάτων, φωτογραφιών, ηχητικών τεκμηρίων, βιντεοσκοπήσεων και άλλων αρχείων με την ψηφιοποίηση τριών νέων συλλογών. Αυτές περιλαμβάνουν συλλογές των πιο σημαντικών κοστουμιών (400) από τη συλλογή των ιστορικών κοστουμιών που έχουν κηρυχθεί ως «μνημεία νεότερου πολιτισμού», των ιστορικών φωτογραφιών (1.000) και των αφισών (250), των σκηνών και χώρων του κτηρίου Τσίλλερ, και συμπληρώνει τις υπάρχουσες συλλογές των προγραμμάτων, φωτογραφιών και δημοσιευμάτων με το υλικό των παραστάσεων για τα έτη 2006-2021.
Το σχήμα τεκμηρίωσης αναβαθμίζεται υιοθετώντας διεθνή πρότυπα, υποστηρίζοντας τη διαλειτουργικότητα, γίνεται πολύγλωσσο με τη μετάφραση του συνόλου της τεκμηρίωσης στα αγγλικά, οργανώνεται περαιτέρω και υποστηρίζεται με οντολογίες (ontologies) και πολυγλωσσικούς θησαυρούς (multilingual thesaurus). Μεταξύ άλλων, το υπάρχον διαδικτυακό ψηφιακό αρχείο αναβαθμίζεται τεχνολογικά ώστε να υποστηρίξει τις νέες ψηφιοποιημένες συλλογές, την ευκολότερη πλοήγηση και αναζήτηση και σύγχρονες τεχνολογίες που υποστηρίζουν ταυτόχρονα την πολυκαναλική διεπαφή για έξυπνες φορητές συσκευές (smart phones) και ταμπλέτες (tablets). Τέλος, το ψηφιακό αρχείο θα ενσωματώνει ένα ψηφιακό βοηθό (chatbot), ένα έξυπνο διαλογικό σύστημα βασισμένο σε τεχνητή νοημοσύνη, που θα επιτρέπει στους επισκέπτες μέσα από ερωτήματα σε φυσική γλώσσα να λαμβάνουν πληροφορίες για τις θεατρικές παραγωγές του Εθνικού Θεάτρου.
Τελλόγλειο Ίδρυμα
Π/Υ: 481.489 €
Το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών είναι ένας από τους σημαντικότερους πολιτιστικούς φορείς της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας, με έμφαση στις εικαστικές τέχνες, την εκπαίδευση και τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. Αντικείμενο του έργου «Ψηφιοποιώντας την Τέχνη και την Πολιτιστική Κληρονομιά για βιωματική εμπειρία μέσω καινοτόμων τεχνολογιών» αποτελεί ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη στοχευμένων βιωματικών δράσεων και πρότυπων εφαρμογών με σκοπό την ανάδειξη της μόνιμης συλλογής του Τελλογλείου Ιδρύματος στο ευρύ κοινό και σε εξειδικευμένες ομάδες επισκεπτών. Επίσης δίνεται η δυνατότητα ενίσχυσης και διεύρυνσης των εκπαιδευτικών εργαστηρίων σε επιμέρους ομάδες.
Ίδρυμα Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη
Π/Υ: 276.302,00 €
Στόχος είναι η προβολή του έργου του σημαντικότατου ζωγράφου Σπύρου Παπαλουκά και το πώς αυτό επηρέασε τους καλλιτέχνες της γενιάς του ’30. Ειδικότερα, το έργο περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση και τεκμηρίωση έργων ζωγραφικής, σχεδίων και προσωπικών αντικειμένων του Σ. Παπαλουκά, καθώς και τη σάρωση του εσωτερικού και του εξωτερικού του κτιρίου που στεγάζει το Ίδρυμα. Οι δράσεις ανάδειξης του ψηφιοποιημένου υλικού αφορούν στην ανάπτυξη νέας διαδικτυακής πύλης, εφαρμογή εικονικής περιήγησης 3600 στο κτίριο καθώς και εφαρμογές επαυξημένης πραγματικότητας βασισμένες σε ζωγραφικούς πίνακες του Σ. Παπαλουκά. Μεταξύ άλλων, το έργο περιλαμβάνει και τη δημιουργία μίας εικονικής έκθεσης, ενώ παράλληλα δημιουργείται εργαλείο e-ticketing για την υποστήριξη της online διάθεσης εισιτηρίων, τόσο μέσα από την ιστοσελίδα του ιδρύματος, όσο και μέσω των κοινωνικών δικτύων.
Μουσείο Ναυπηγικών και Ναυτικών Τεχνών του Αιγαίου (ΜΝΝΤΑ)
Π/Υ: 3.455.147 €
Η δεύτερη φάση της δημιουργίας του θεματικού Μουσείου Ναυπηγικών και Ναυτικών Τεχνών του Αιγαίου (ΜΝΝΤΑ) είχε ως αντικείμενο την εξέλιξη της ναυπηγικής και ναυτικής τέχνης των νησιών του Αιγαίου. Η λειτουργία του μουσείου συμβάλλει σημαντικά στη διάσωση και προστασία κειμηλίων και μαρτυριών, καθώς και στη βιωματική συμμετοχή και τη διάσωση γνώσεων και συναισθημάτων. Εκτός από τον υπαίθριο χώρο εκθεμάτων, στο κτίριο υπάρχουν χώροι εργαστηρίων, βιβλιοθήκης, γραφείων ερευνητικών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, αίθουσα εκδηλώσεων και χώροι εξυπηρέτησης των επισκεπτών του Μουσείου. Στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου πραγματοποιήθηκε η απόκτηση αντικειμένων και εργαλείων τα οποία αποτελούν εκθέματα, η αποκατάστασή τους, καθώς και ο εξοπλισμός του Μουσείου.
Δημιουργία ψηφιακού μουσείου της Ιεράς Μητρόπολης Σύρου και ψηφιοποίηση συλλογών
Π/Υ: 448.508,00 €
Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο για τον θρησκευτικό πολιτισμό και τον τουρισμό της χώρας το οποίο περιλαμβάνει τη ψηφιοποίηση, επεξεργασία και επιστημονική τεκμηρίωση των αντικειμένων των συλλογών της Ιεράς Μητρόπολης Σύρου (ΙΜΣ) και της Ιεράς Μονής Θεοτόκου Τουρλιανής, οι οποίες χρονολογούνται από το 1830 και μετά. Στο πλαίσιο του έργου έγινε η προμήθεια και εγκατάσταση ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης ψηφιακών συλλογών και μιας σειράς από ψηφιακές εφαρμογές, που περιλαμβάνουν εικονικούς ξεναγούς, διαδραστικό χρονολόγιο, εικονικές περιηγήσεις και ψηφιακό πορτρέτο σημαντικών προσωπικοτήτων της ΙΜΣ.
https://digitalmuseum.keaimsyrou.gr/el-gr/
Ένα πολύ σημαντικό έργο επίσης είναι το Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο, προϋπολογισμού 2.965.767 €, ένα έργο τομή για την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος, το οποίο προωθεί και προβάλλει το επιστημονικό έργο, υποστηρίζει την εκπαίδευση, διευκολύνει την ενημέρωση των πολιτών και συμβάλλει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της Δημόσιας Διοίκησης όπως επίσης και η Ψηφιοποίηση κινητών μνημείων και ανάπτυξη νέου πληροφοριακού συστήματος του Εθνικού Αρχείου Μνημείων, προϋπολογισμού 7.403.274 € η οποία σχετίζεται με την δημιουργία ενός Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για την καταγραφή, τεκμηρίωση και διαχείριση του πολιτιστικού αποθέματος της χώρας.
📷 Επισκεφθείτε τα, μοιραστείτε εμπειρίες και υποστηρίξτε τον πολιτισμό!